powrót
Między słowami
Anna Leśniak
Ściany galerii 86 opanowały czarne, kontrastujące z bielą litery układające się w słowa poezji konkretnej Stanisława Drożdża. Galeria przypomina dwie należące już do klasyki prace „Między” oraz „Klepsydrę”. Od 21 czerwca o godz. 18 w Galerii 86, al. Kościuszki 24
Ściany galerii 86 opanowały czarne, kontrastujące z bielą litery układające się w słowa poezji konkretnej Stanisława Drożdża. Galeria przypomina dwie należące już do klasyki prace „Między” oraz „Klepsydrę”
W „Klepsydrze” (1967) artysta używa trzech słów: „było”, „jest”, „będzie”. Na kilkunastu białych planszach zawieszonych w dwóch przestrzeniach galerii dokonuje zmian w ułożeniu i wielkości słów. Stosuje perspektywę i iluzję głębi, przez co odbiorca ma wrażenie, że słowa „przypływają” do niego lub oddalają się i zanikają.
Dróżdż nazywa swoje prace pojęciokształtami. Poprzez graficzny zapis artysta nadaje kształt pojęciu. Staje się ono zarazem słowem i obrazem. "Pojęciokształty są merytoryczno-formalnymi, samoanalizującymi kodyfikatorami rzeczywistości, integrującymi naukę i sztukę, poezję i plastykę" wyjaśnia Stanisław Drożdż.
Oglądając po kolei każdą z prac widz przechodzi z holu galerii do drugiego pomieszczenia a następnie wraca do hallu, lecz po przeciwnej stronie. Odbiorca tym samym zatacza niemalże koło wpatrując się w mantrycznie powtarzane, lecz zmieniające swój porządek i wielkość słowa uświadamiające upływ czasu i ulotność trwającej chwili.
„Między” zostało umieszczone w bocznym pomieszczeniu. To rodzaj environment, rekonstrukcja pracy po raz pierwszy pokazanej w 1977 roku w Galerii Foksal. Wchodząc do białego pomieszczenia w kształcie prostopadłościanu zostajemy otoczeni ze wszystkich stron czarnymi literami. Z tytułu pracy wynika, że powinny układać się w słowo „między”. Po chwili uświadamiamy sobie, że artysta użył liter składających się na to słowo, ale nie złożył z nich wyrazu. Mistrz poezji konkretnej doskonale oddał znaczenie słowa – po pierwsze umieszczając oglądających między ścianami pokrytymi literami, z których składa się wyraz, po drugie rezygnując z dosłownego przeniesienia słowa w postaci następujących kolejno liter.
Znajdujemy się więc we wnętrzu tekstu, odczuwając pojęcie „między”, lecz nie mogąc go nigdzie odnaleźć w literach pokrywających całą przestrzeń.
Stanisław Drożdż to artysta konceptualny, jeden z prekursorów tego nurtu w Polsce. Tworzy poezję konkretną , a poszczególne jego prace składają się w klarowną a zarazem intrygującą całość. Z pewnością warto się wybrać do Galerii 86, aby zobaczyć fragment tej twórczości.
Z okazji wystawy Galeria 86 wydała publikację pracy "Klepsydra"
Czytaj o wystawie Dróżdż, Dłużniewski, Gostomski w galerii 86
Czytaj o Stanisławie Dróżdżu - Culture.pl
|