powrót

Globalne Ocieplenie / The MEDIAGATE

Galeria NT

Wystawa Globalne Ocieplenie/The Mediagate dzięki pracom twórców o randze międzynarodowej – artystom nowych mediów – ma odzwierciedlać naszą stałą walkę pomiędzy pytaniami i wiarą w media, bez sugerowania rozwiązań. Ma powodować pojawienie się wątpliwości i pytań na temat naszej roli jako użytkowników mediów. GALERIA NT / Imaginarium, ul. Traugutta 18. Wernisaż 20.04., godz. 19.00. Wystawa czynna do 16.05.2010. Galeria jest czynna od wtorku do soboty od godziny 12.00 do 18.00. Artyści: Milycon / En, Dorota Walentynowicz, Sašo Sedlaček, Jan Van Nuenen, Les Liens Invisibles, Marc Lee, Yorit Kluitman, Vít Klusák a Filip Remunda. Kuratorzy wystawy: Marco Mancuso, Claudia D'Alonzo (Digicult) i Michal Brzezinski.

Kontekst:

20 listopada 2009 roku, zaledwie parę dni przed konferencją COP15 w Kopenhadze, podważona została wiarygodność Międzyrządowego Zespołu ds. Zmian Klimatu przy ONZ (w skrócie IPCC). Grupa rosyjskich hakerów opublikowała serię dokumentów – e-maili i poufnych danych z Centrum Hadleya, Ośrodka Badawczego Uniwersytetu Wschodniej Anglii, jednej z głównych międzynarodowych instytucji zajmujących się badaniami zmian klimatycznych, afiliowanej przy IPCC. Akcja wydobyła na światło dzienne wysiłki naukowców i badaczy prowadzące do falsyfikacji danych dotyczących jednego z najgorętszych problemów tego tysiąclecia – globalnego ocieplenia wywołanego czynnikiem ludzkim (ang. anthropic global warming, tzw. AGW). Afera klimatyczna wstrząsnęła sumieniami wielu ludzi: skoro międzynarodowe organy rządowe, centra badawcze, organizacje środowiskowe, a nawet ekologiczne organizacje czy grupy, takie jak Greenpeace, od lat ostrzegały ludzkość, że problemy takie jak globalne ocieplenie, efekt cieplarniany oraz emisja szkodliwych gazów oparte są na solidnych naukowych dowodach, to co powinniśmy myśleć w związku z wyciekiem takich informacji? Że globalne ocieplenie to jedna wielka gra medialna, służąca wyższym ekonomicznym i politycznym celom? Ten pogląd podziela coraz większa liczba ludzi.

W pierwszych dniach stycznia 2010 roku wiele międzynarodowych mediów relacjonowało odkrycie zaskakującego faktu: grypa A/H1N1 wydaje się być mistyfikacją zarządzaną przez Światową Organizację Zdrowia i koncerny farmaceutyczne. Fakt ten został stwierdzony nie przez antyglobalistów, ale przez przewodniczącego Europejskiej Rady Zdrowia, Wolfganga Wodarga, który wymógł na Radzie wszczęcie dochodzenia w tej sprawie. Po miesiącach ostrzeżeń i kroków podejmowanych przez media i instytucje państwowe na świecie w celu zapobieżenia rzekomej epidemii, pojawiają się pytania o wiarygodne źródła informacji dotyczących tak ważnej sfery życia, jaką jest zdrowie.

„Szczerze mówiąc, wierzyliśmy bez żadnych wątpliwości, że Saddam Husajn miał broń masowego rażenia” – powiedział były premier Wielkiej Brytanii, Tony Blair, 29 stycznia 2010 r. przed komisją śledczą w sprawie Iraku w Queen Elizabeth Center w Londynie. Blair zaprzeczył, jakoby to rząd poddał wywiadowi pomysł, że Bagdad może użyć broni masowego rażenia w 45 minut, przyznając jednak, że powiedział to „bez wielkiego przekonania” w przemówieniu we wrześniu 2002 r. Przekonanie to udzieliło się jednak prasie. Na ile i jakie zagrożenia są realne? Jak i dlaczego wywołują „globalny strach”?

Teoria:

Świat, w którym żyjemy, z jego rozwarstwieniem na mediasferę i biosferę, został już określony na wiele sposobów; najbardziej znane i jednocześnie najlepiej oddające relacje człowieka i medium wydają się dwie idee mało precyzyjnie, acz profetyczne, sformułowane niemal pięćdziesiąt lat temu przez Marshalla McLuhana: ‘globalna wioska’ (wynik tego, że media stały się przedłużeniem naszego układu nerwowego) oraz podział mediów na ‘gorące’ (czyli te, które operują dużą liczbą impulsów działających na zmysły) i ‘zimne’ (czyli te, które wymagają zaangażowania wyobraźni w proces kreacji przekazu). Paradoksalnie często media zimne wywołują u odbiorców gorętsze emocje, gdyż odnoszą się do świata wyobraźni i związanego z nim świata emocji. Media gorące natomiast powodują często większy dystans w stosunku do przeżyć. Gorące są wszelkie media wizualne, gdyż komunikat wizualny absorbuje około osiemdziesiąt procent uwagi, lecz z chwilą pojawienia się interaktywności komunikat wizualny staje się medium zimnym, wymagającym dopełnienia od odbiorcy. Współczesne sztuki plastyczne operujące abstrakcją lub pięknem materii artystycznej, odchodzące od form figuratywnych – są sposobem na „schłodzenie” sztuk plastycznych i włączenie wyobraźni czy wiedzy. Zdystansowana postawa widza wobec klasycznych form sztuki, która wytworzyła pewien kanon piękna, zaczyna się zmieniać z początkiem dziewiętnastego wieku. Sztuki plastyczne zbliżają się do literatury choćby poprzez rozbudowanie warstwy konceptualnej dzieła, a apogeum proces ten osiąga w sztuce nowych technologii. Postaramy się na tej wystawie ukazać różne postawy artystów wobec „globalnego ocieplenia mediów” w naszej globalnej wiosce.

Konkluzje:

W ostatnich latach jesteśmy świadkami rozpadu przekonań, że Internet jest na swój unikalny sposób medium wolnym, otwartym na uczestnictwo w procesie tworzenia kultury, i że stanowi opozycję w stosunku do telewizji. Pozytywny wizerunek wczesnych lat Internetu ustępuje sytuacji, w której przyznaje się coraz częściej, że dzisiejszy Internet, nawet jeśli posiada duże obszary autonomii, podlega tym samym niebezpiecznym grom politycznym i gospodarczym mechanizmom, co media tradycyjne. Staje się to istotne nie tylko dlatego, aby zrozumieć, co jest prawdą o najbardziej demokratycznym medium trzeciego tysiąclecia, lecz otwiera nam oczy na podwójny charakter wszystkich mediów. Określa sposób, w jaki uczymy się poruszać strategicznie między prawdą a oszustwem.

Te strategie są tematem wielu dzieł sztuki nowych mediów: sztuka jest w istocie terytorium, na którym określa się dwoistość mediów, grę twórczości artystycznej między regułami medium i autonomią widza, a także między interpretacjami i nieporozumieniami. Sztuka jest w stanie uszkodzić automatyzację naszych odruchów odbioru medialnego, ponieważ stawia publiczności zadania, a nasza rola jako widzów lub interaktorów znajduje się w centrum dyskursu o mediach.

Wystawa Globalne Ocieplenie/The Mediagate dzięki pracom twórców o randze międzynarodowej – artystom nowych mediów – ma odzwierciedlać naszą stałą walkę pomiędzy pytaniami i wiarą w media, bez sugerowania rozwiązań. Ma powodować pojawienie się wątpliwości i pytań na temat naszej roli jako użytkowników mediów.