powrót

Między teorią a praktyką. Rysunek włoski XVI wieku ze zbiorów Gabinetu Rycin Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie

Muzeum Sztuki w Łodzi

Rezydencja “Księży Młyn” – oddział Muzeum Sztuki w Łodzi, 14.06.2007 — 22.07.2007.

Wystawa Między teorią a praktyką. Rysunek włoski XVI wieku ze zbiorów Gabinetu Rycin Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie jest pierwszą tak bogatą prezentacją rysunków Cinquecenta ze zbiorów publicznych w Polsce. Wybrane na wystawę dzieła, pochodzące z trzech historycznych kolekcji — króla Stanisława Augusta Poniatowskiego, Stanisława Kostki Potockiego i Warszawskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk — pokazywane były dotychczas jedynie wyrywkowo i głównie zagranicą.
W czasach Cinquecenta rysunek włoski stanowił zjawisko wyjątkowe w sztuce europejskiej, tak w zakresie teorii, jak i praktyki warsztatowej. Wystawa podejmuje próbę przybliżenia obu tych aspektów, odsłaniając jeden z najbardziej fascynujących przejawów sztuki nowożytnej — epoki, o której zwykło się mawiać, że była czasem triumfu rysunku. Wówczas to bowiem disegno (rysunek) uznano za fundament wszelkich sztuk — nie wyobrażano sobie, by bez niego mogła istnieć i rozwijać się prawdziwa twórczość artystyczna. W szesnastowiecznych Włoszech, jak w żadnej innej epoce, dano wyraz przekonaniu, że to właśnie w rysunku najbardziej spontanicznie i bezpośrednio wyraża się oryginalna osobowość artysty.
Dzisiaj, kiedy sztuka tak dalece unika wszelkiej zależności od akademickiego warsztatu i sposobu myślenia, przypomnienie o aktualnych przez długie stulecia fundamentach artystycznego wykształcenia pozwala lepiej zrozumieć różnice pomiędzy niegdysiejszymi i obecnymi postawami twórców.
Sto wybranych na wystawę prac stanowi bogate i reprezentatywne spektrum szesnastowiecznego rysunku włoskiego, pozwalają prześledzić ówczesne metody poznawania i ujmowania świata, proces studiów nad anatomią człowieka czy też nad zabytkami starożytności, a równocześnie zobaczyć jak lekcje te przekładały się na własne koncepcje artystyczne, ujawniane w niestrudzonej pracy na studiami postaci, nad projektami monumentalnych malowideł ściennych. Interesująco prezentują się także rysunki stanowiące w pełni autonomiczne dzieła sztuki.
Wśród prezentowanych w salach wystaw czasowych Rezydencji „Księży Młyn” rysunków znajdą się dzieła przekonujące o samoistnym pięknie sztuki disegno — prace najwybitniejszych rysowników włoskiego Cinquecenta, m.in.: Baldassere Peruzziego, Giulia Romano, Perina del Vaga, Giorgia Vasariego, Francesca Salviatiego, Bartolomea Passerottiego, Leandra da Ponte zw. Il Bassano, Parmigianina, braci Carraccich.
Towarzysząca wystawie dwujęzyczna (polsko-angielska) publikacja — obok esejów: pierwszego poświęconego zagadnieniom teorii i warsztatu rysunku pióra Jerzego Wojciechowskiego oraz drugiego, dotyczącego wybranych zagadnień kolekcjonerstwa szesnastowiecznych rysunków włoskich w Polsce i na świecie autorstwa Wandy M. Rudzińskiej i Dariusza Kacprzaka — zawiera opracowany przez Małgorzatę Biłozór-Salwę i Jerzego Wojciechowskiego, pełny, obejmujący 191 dzieł, katalog zespołu rysunków włoskich XVI wieku ze zbiorów Gabinetu Rycin Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie.
W listopadzie wystawa w zmienionej wersji zostanie pokazana w Gabinecie Rycin Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie w ramach obchodów Święta Uniwersytetu Warszawskiego (19.11.2007 — 10.12.2007).

Koncepcja wystawy i katalogu Jerzy Wojciechowski
Komisarze wystawy:
Wanda M. Rudzińska, Dariusz Kacprzak

Podpisy pod ilustracji.

1. Bartolomeo Passerotti (1529 Bolonia — 1592 Bolonia), Autoportret artysty wykładającego teorię rysunku anatomicznego, Gabinet Rycin BUW, fot. K. Dąbrowska
2. Perino del Vaga (1501 Florencja — 1547 Rzym), Święty Paweł pokonujący bestię, Gabinet Rycin BUW, fot. K. Dąbrowska
3. Giorgio Vasari (1511 Arezzo — 1574 Florencja), Obrona Ponte Rozzo na rzece Ticino w 1524 roku, Gabinet Rycin BUW, fot. K. Dąbrowska
4. Jacopo Palma Młodszy (ok. 1548 Wenecja – 1628 Wenecja), Opłakiwanie, Gabinet Rycin BUW, fot. K. Dąbrowska
5. Ottavio Benamati (czynny ok. 1600 w Ankonie), Żołnierze na tle grobowca Cecylii Metelli w Rzymie, Gabinet Rycin BUW, fot. K. Dąbrowska
6. Antonio Tempesta (ok. 1555 Florencja - 1630 Rzym), Alegoria Religii, Gabinet Rycin BUW, fot. K. Dąbrowska
7. Baldassare Peruzzi (1481 Siena — Rzym 1536), Marsjasz, Gabinet Rycin BUW, fot. K. Dąbrowska

strona Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie