powrót

Dzięki technologii bliżej natury.

Anna Leśniak

Pan 100, Remigiusz Wojaczek w Galerii Bałuckiej, Stary Rynek 2, 01-18, 06.

Gdyby spróbować w jednym zdaniu określić krąg zainteresowań twórczych Remigiusza Wojaczka można by powiedzieć, że jego sztuka opowiada o miejscu człowieka w świecie. Takie stwierdzenie jednak niezbyt wiele tłumaczy i podobny opis pasowałby do charakteru twórczości wielu innych artystów. Postawa Wojaczka wyróżnia się jednak tym, że artysta nie ulega nieco już przestarzałej, choć nadal popularnej antropocentrycznej wizji człowieka jako centrum wszechświata, ani też nie rozkłada swoich bohaterów na post-humanistyczne zbiory mięsa i bitów, często spotykane w sztuce nowych mediów.
Wojaczek postrzega ludzkie istnienie jako jedną ze składowych wszechświata, a cierpienie człowieka traktuje na równi z mękami ginącego owada. W świecie epatującym ludzkim okrucieństwem, którego siła wzmacniana jest jeszcze przekazem mass mediów trudno spotkać kogoś, kto zatrzyma się nad martwym ptakiem zjadanym przez robaki, rozkładającym się ciałem pisklęcia czy uwolni osę z pajęczej sieci. Momenty te autor rejestruje kamerą. Nie są to jednak filmy przyrodnicze ani próby szokowania publiczności obrazami budzącymi obrzydzenie. To z jednej strony fascynacja istnieniem we wszelkich jego formach, a z drugiej przewrotny komentarz do charakteru przekazu medialnego. Wideo Wojaczka ujawnia, że waga problemu zależy od formy jego prezentacji. Odpowiednie zbliżenia i oprawa dźwiękowa powodują, że z przejęciem śledzimy zmagania mrówki, którą prawdopodobnie rozdeptalibyśmy przechodząc ulicą.
Sztuka Wojaczka bliższa jest jednak surrealistycznej wizji niż reportażowi. Atmosferę swoich ruchomych obrazów tworzy poprzez operowanie światłem, zaskakujące ujęcia perspektywiczne, przejścia miedzy kadrami przedstawiającymi a abstrakcyjną grą płaszczyzn i kolorów. To zatrzymanie chwili, obrazy osobistych odczuć, w których nie ma miejsca na uniwersalizm i powierzchowność - zjawiska typowe dla dzisiejszej kultury. Twórczość Wojaczka ukazuje swoistą symbiozę człowieka z jego otoczeniem.
Wojaczek także rysuje, fotografuje i tworzy grafiki. W tych pracach człowiek jest integralną częścią przestrzeni, która poprzez swoje ogromne rozmiary w stosunku do postaci znajdującej się w niej sprawia wrażenie odrealnienia. Te obrazy, bliskie w stylistyce ekspresjonizmowi mogą być odzwierciedleniem stanów ludzkiej duszy. Jednak człowiek Wojaczka usytuowany jest często z boku obrazu, odkrywamy go dopiero po chwili, skulonego w kącie, pragnącego ukryć się przed światem.
Tym co najcenniejsze w sztuce Wojaczka jest szczerość i autentyczność wypowiedzi artystycznej, która z wyczuciem balansuje między dosłownością przekazu a typowo formalnymi eksperymentami, dzięki czemu jest tak intrygująca i godna uwagi.